Το φαράγγι του Δημοσάρη

Η ανατολική πλευρά του όρους Όχη στην Εύβοια κρύβει έναν πράσινο θησαυρό, πραγματικό μουσείο της Φύσης.Ο τόπος θυμίζει παλέτα ζωγράφου, πινελιές απο κόκκινα και κίτρινα αγριολούλουδα σμίγουν με το πράσινο της φτέρης που καλύπτει τις όχθες και τα πρανή του ποταμού Δημοσάρη.

Το νερό, καταλύτης της ζωής, μοιράζει τη ζωογόνο ροή του στο φαράγγι, δίνοντας μερίδιο σε κάθε κάτοικο."

Η Εύβοια συνδυάζει όλα όσα αναζητά ο λάτρης της περιπέτειας της φύσης και του οικοτουρισμού.

Μεγάλα δάση πεύκης καλύπτουν το βόρειο και κεντρικό τμήμα,οι πλαγιές της Δίρφυς είναι κατάφυτες απο ελατοδάση και καστανιές, οι ρεματιές καλύπτονται απο πανύψηλα πλατάνια,καθώς στις ρίζες τους κυλούν νερά αιώνες τώρα,τραβώντας το δρόμο για τη θάλασσα,σπέρνουν την ζωντάνια στη γύρω περιοχή.

Στο νότιο τμήμα της Εύβοιας το τοπίο αλλάζει, τα δάση παραχωρούν τη θεση τους στούς θαμνότοπους και σε δάση δρυός-αριάς,υπάρχουν δε τοποθεσίες που θυμίζουν έντονα κυκλαδονήσια

Η Καρυστία έχει προνόμια που απλόχερα της χάρισε η φύση, υπέροχες παραλίες, ονειρικές εξοχές και ένα βουνό επιβλητικό να φαντάζει σαν πέτρινος Γολιάθ πάνω απο την Κάρυστο,γεμάτο πλούτο σε άγρια ζωή και ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Εκεί που έγινε ο γάμος του Δία και της Ηρας, στην κορυφή του όρους Όχη.

Η ανατολική πλευρά του βουνού κρύβει έναν πράσινο θησαυρό, πραγματικό μουσείο της φύσης. Το φαράγγι του ποταμού Δημοσάρη.

Η ροή της ζωής ξεκινά από την επιβλητική κορυφή Γιούδα στα 1386 μέτρα.

Ειναι η αφετηρία απ’ όπου ξεκινά μια περιήγηση γεμάτη ομορφιά και ηρεμία μέσα σε μιά πανδαισία χρωμάτων και ήχων.

Οι αισθήσεις όλες σε εγρήγορση ,δέχονται μηνύματα απολαμβάνοντας τη φύση σε ολο της το μεγαλείο.

Το φαράγγι του Δημοσάρη είναι απο τα ομορφότερα τοπία της Εύβοιας.

Απο την κορυφή Γιούδα που βρίσκονται οι πηγές καλύπτει μια διαδρομή 10 χιλιομέτρων για να καταλήξει εκεί που η Όχη δροσίζει τα πόδια της,στην παραλία του Καλλιανού,στο Αιγαίο.

Το φαράγγι διασχίζει ένα μονοπάτι εν μέρει λιθόστρωτο και κάποτε ήταν ο δρόμος που ακολουθούσαν οι κάτοικοι του Καλλιανού και των οικοισμών Λενωσσαίων και Μπαμπάδων για να μεταφέρουν τα τυροκομικά και τα γεννήματα συην Κάρυστο, μιά διαδρομή επτά ωρών με τα ζώα.

Πραγματική κιβωτός το φαράγγι κρύβει στις σκιές του σπάνιες μορφές ζωής.

Περισσότερα απο 600 είδη φυτών φύονται στην περιοχή, πολλά δε απο αυτά είναι απειλούμενα.

Την άνοιξη η φύση ξυπνά, σε προκαλεί να αφεθείς στις προκλήσεις των χρωμάτων.

Ο τόπος θυμίζει παλέττα ζωγράφου, πινελιές απο κόκκινα και κίτρινα αγριολούλουδα σμίγουν με το πράσινο της φτέρης που καλύπτει τις όχθες και τα πρανή του ποταμού.

Αξιόλογη είναι και η βιοποικιλότητα με πολυχρωμες πεταλούδες,όμορφες λιβελούλες

και άλλα έντομα ,χαρίζουν τα χρώματα και το βουητό τους στον επισκέπτη.

Το νερό, καταλύτης της ζωής ,μοιράζει τη ζωογόνο ροή του στο φαράγγι,δίνοντας μερίδιο σε κάθε του κάτοικο.

Εκει βαπτίζουν τις παρουσίες τους διάφορα αμφίβια. Τα βατράχια με τα θορυβώδη άσματά τους συνθέτουν τη μελωδία της ποτάμιας ζωής.

Δεκάδες είδη πουλιών φωλιάζουν στις πλαγιές του. Φιδαετοί,σπιζαετοί ,γεράκια, μπούφοι,κουκουβάγιες και νεροκότσυφες,ενώ κατά το φθινόπωρο όλο και πιό σπάνια συναντάμε και όρνια.

Ο σπιζαετός ειναι ένα από τα απειλούμενα αρπακτικά που ζει στα απόκρημνα και άγρια φαράγγια της Καρυστίας ,παρουσιάζεται δε σε χάλκινο νόμισμα της πόλης του 2ου αι π.Χ.

Την άνοιξη το αηδόνι μαγεύει, πλέκοντας την φωλιά του σε σφιχτές συστάδες θάμνων τραγουδά και διαλαλεί τον έρωτά του για το ταίρι του και την καινούρια ζωή που θα έρθει.

Το θυληκό βρίσκεται στην ευφορία της μητρότητας και εναποθέτει το μέλλον του είδους του μέσα στη θαλπωρή της φωλιάς.

Μετά απο είκοσι μέρες επώασης τα μικρά αντικρύζουν το θερινό φώς της ζωής, προσπαθούν να σκεπάσουν το φόβο τους κάτω απ' τα φτερά της μητέρας.

Το παιχνιδι της ζωής είναι έτσι κι αλλιώς γνωριμία με την αίσθηση του θανάτου.

Τα δέντρα εδώ έχουν την τιμητική τους. Πλατάνια ,αριές και καστανιές χαριζουν τον ίσκιο τους και καταφύγιο στους φτερωτούς ταξιδιώτες.

Ο ρούς του ποταμού θορυβώδης κυλά ορμητικά και λαξεύει τα βράχια αποκαλύπτοντας γλυπτά,σχηματίζοντας λεκάνες με κρυστάλλινο νερό,πραγματική πρόκληση για βουτιά.

Ακολουθώντας την πορεία προς την εκβολή, περνάμε από τον γραφικό οικισμό των Μπαμπάδων,σπίτια πού τ' άφησαν νοικοκυραίοι αναζητώντας καλύτερη τύχη στίς πόλεις ,περιμένουν ανυπόμονα το χέρι που θα τ΄αναστήσει για εγκαταλείψουν την πολύχρονη μοναξιά τους.

Συνεχίζοντας συναντάμε τον οικισμό των Λενωσσαίων, εδώ η ζωή κυλά σε γαλήνιους ρυθμούς όπως άλλωστε της ταιριάζει. Πέντε-έξι οικογένειες,κτηνοτρόφοι όλοι,τους βλέπεις στις ράχες να αποτυπώνουν τις λιγνές σιλουέττες τους συνοδευόμενοι από τούς ήχους των κουδουνιών, άρρηκτα δεμένοι με το τοπίο.

Λίγο πρίν την εκβολή δυό παλιοί νερόμυλοι στέκουν ερειπωμένοι, το νερό καθώς κυλά διηγείται την ιστορία τους.

Μας μεταφέρει στο παρελθόν και περιγράφει τη ζωή του γραφικού μυλωνά, μοναχική φιγούρα της ρεματιάς, που χάθηκε και μόνο τα ερείπια στέκουν πια βουβοί μάρτυρες

μιας δραστηριότητας που θυσιάστηκε στο βωμό της εξέλιξης.

Οι εικόνες διαδέχονται η μία την άλλη.Στα νερά του Δημοσάρη στροβιλίζονται φύλλα, φερτές ύλες αλλά και σκέψεις που μας έρχονται στο νού.

Άραγε θα καταφέρει ο άνθρωπος να κρατήσει αυτό το κομμάτι γής ανέγγιχτο?

Η καταστροφή των ποταμών μόνο τύψεις,ντροπή και ενοχές μπορεί να μας γεμίσει.

Τα νερά γαληνεύουν λες και κατάλαβαν ότι έρχεται η ώρα της σμίξης τους με το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου.

Μια συνεύρεση που καταλήγει στην παραλία του Καλλιανού ,καθαρή και βαθιά γαλάζια,φιλοξενεί τους ανθρώπους που γυρεύουν κάτι ξεχωριστό για να τους δεχτεί και να τους δροσίσει στην αγκαλιά της.

Νερά, βράχια, στενά περάσματα, καλντερίμια, πράσινο, ο γραφικός οικισμός των Λενωσσαίων, μεθυστικές μυρωδιές απο τα σπάρτα και τη μέντα,πουλιά, ήχοι της φύσης.

Ειναι στη νότια Εύβοια.

Το φαράγγι του ποταμού Δημοσάρη.

Κείμενο: Μιχάλης Καλαλούγκας

Φωτογραφίες: Βασίλης Καλαλούγκας

 Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Oxygen" εικόνες της βιόσφαιρας, γνώσης και εξέλιξης απο τις χώρες του κόσμου, τεύχος 20, Απρίλιος 2002