Η λέξη δράκος έχει τη
ρίζα της στο ρήμα «δέρκομαι» που υποδηλώνει εκείνον που έχει οξύ και
διαπεραστικό βλέμμα.
Ο μύθος των δράκων πλανάται εδω και
χιλιάδες χρόνια στα βουνά της Νότιας
Εύβοιας.
Θέλει τους δράκους όντα
τρομακτικά,υπερφυσικά, να ζούν στα κτίσματα αυτά,τα Δρακόσπιτα ή «Σέντια των Δράκων» σπέρνοντας στα
γύρω χωριά τον τρόμο και τον πανικό.
Η πραγματικότητα όμως
βρίσκεται εκεί στις κορφές και στις πλαγιές των βουνών, απομεινάρια ενός ομιχλώδους παρελθόντος.
Παρατηρώντας τα προκαλεί εντύπωση το
γεγονός ότι είναι τέλεια αφομοιωμένα με το περιβάλλον,ώστε δύσκολα τα εντοπίζει
κανείς μέ την πρώτη ματιά,σ’αυτό συντελεί το βραχώδες τοπίο και η πυκνή
βλάστηση της περιοχής.
Απορία και δέος πλημμυρίζουν τον επισκέπτη
που μετά απο μια κοπιαστική πορεία τα
αντικρύζει.
Αποτελούν ,ίσως, άγνωστη πτυχή της αρχαίας
ελληνικής αρχιτεκτονικής αντίληψης.
Ο τρόπος κατασκευής τους εντυπωσιάζει,
καθώς οι πέτρες της τοιχοποιίας είναι τεράστιες,τέλεια
ταιριασμένες,ενώ οι πλάκες τής οροφής
συγκλίνουν με αρμονία προς το κέντρο.
Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι οι πύλες τους,
όπου συνήθως, δύο τεράστιες πλακόπετρες, οι «ορθοστάτες», αποτελούν το
πλαίσιο,ενώ μια τρίτη κεκλιμμένη το υπέρθυρο.
Από την πρώτη ματια δημιουργείται η απορία
: Μέ ποιά μέσα και γνώσεις λαξεύθηκαν και τοποθετήθηκαν με τόση τέχνη πρίν
χιλιάδες χρόνια αυτοί οι πέτρινοι όγκοι?
Πώς να μήν απορήσεις βλέποντας τίς κυκλώπειες πλάκες τής οροφής να αιωρούνται
πάνω απο το κεφάλι σου?
Σήμερα σώζονται εικοσιπέντε περίπου
δρακόσπιτα στην Νότια Εύβοια, για τα οποία αναφορές υπάρχουν από το 1797 του Hawkins , αργότερα του H.N.Ulrichs και
μετέπειτα πολλών άλλων
Ελλήνων και ξένων ερευνητών.
Στο οδοιπορικό μας παρουσιάζουμε αυτά που
έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον και βρίσκονται σε καλή κατάσταση.
Εκτεταμένες μελέτες και ανασκαφές έγιναν από το 1959 σε δώδεκα δρακόσπιτα απο τον καθηγητή της πολυτεχνικής
σχολής του Α.Π.Θ Ν.Μουτσόπουλου
και έφεραν στο φώς ευρήματα όπως πύθους,αγγεία,όστρακα,λυχνάρια και επιγραφές
που χρονολογούνται από την αρχαϊκή μέχρι την ελληνιστική περίοδο. Αργότερα χάρη
στους κόπους και τις έρευνες του Ιατρού-ερευνητή Θεόδωρου Ι.Σκούρα ανακαλύφθηκαν άλλα δεκατρία και τα στοιχεία
που παραθέτουμε είναι από τη βιβλιογραφία τους .
Tα περισσότερα δρακόσπιτα βρίσκονται διάσπαρτα απο την περιοχή των
Στύρων έως την Κάρυστο.
Ξεκινώντας απο την Αθήνα σέ μία ώρα περίπου
βρισκόμαστε στο λιμάνι της Ραφήνας όπου με τα πλοία της γραμμής μπορούμε να
επιλέξουμε ως τόπο προορισμου το Μαρμάρι ή την Κάρυστο.
Η δεύτερη επιλογή είναι να ακολουθήσουμε τη
λεωφόρο Μαραθώνος και να κατευθυνθούμε στην περιοχή του Κάτω Σουλίου και
ακολουθώντας τις πινακίδες φτάνουμε στο λιμάνι της Αγίας Μαρίνας.
Μετα απο 45 λεπτά διαδρομής με το ferry-boat
,ανάμεσα από νησάκια-καταφύγια της άγριας ζωής- φτάνουμε στο λιμάνι των Νέων
Στύρων. Είναι τουριστικό θέρετρο με εύκολη πρόσβαση απο την Αθήνα, γνωστό για
τις υπέροχες παραλίες,τα ονειρικά ηλιοβασιλέματα αλλά και την ιστορία.
Ξενοδοχεία, εστιατόρια και καταστήματα
προσφέρουν στον επισκέπτη τη δυνατότητα επιλογής.
Προορισμός μας τα Στύρα που απέχουν πέντε
χλμ από την παραλία.Φτάνοντας στήν κεντρική πλατεία του χωριού κάνουμε
αναστροφή προς Χαλκίδα και σε απόσταση πεντακοσίων περίπου μέτρων συναντάμε
πινακίδα με την ένδειξη «Δρακόσπιτα».Ακολουθώντας τον ανηφορικό δρόμο και τις
πινακίδες σε δέκαπέντε λεπτά βρισκόμαστε στην περιοχή με το τοπωνυμιο «Πάλλη
Λάκκα»,όπου γειτονεύουν τρία Δρακόσπιτα.
Συστηματικές έρευνες που έχουν γίνει στην
περιοχή των Στύρων έφεραν στο φως επιγραφές,
που αποτελουν μαρτυρία για έναν πολιτισμό
που είχε αναπτυχθεί .
Υπάρχουν ευρήματα απο τη νεολιθική και
πρωτοελλαδική εποχή τα οποία βεβαιώνουν ότι οι δραστηριότητες αυτές
συνεχίστηκαν και κατά τους επόμενους αιώνες.
Τά Δραγκό- κατα την τοπική διάλεκτο-
είναι κτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο ,στην κατοψή τους σχηματίζουν ένα Π,
και ονομάζονται απο τους ντόπιους «Πάλλη
Λάκκα δραγκό» δηλ το δρακόσπιτο στου Παύλου τη Λάκκα.
Ενδεικτικές εσωτερικές διαστάσεις του
πρώτου δρακόσπιτου είναι : η ανατολική πλευρα 3,80 μ, η δυτική 4,05μ, η βορινή
10,85μ και η μεσιμβρινή 9,90μ.
Το πάχος της τοιχοποιίας είναι 1,17μ ενώ
φωτιστικό άνοιγμα δέν υπάρχει.
Η θύρα εισόδου που βρίσκεται στην
μεσημβρινή πλευρά του, απέχει απο τον ανατολικό εσωτερικό τοίχο 4,50μ και έχει
άνοιγμα 0,95μ.
Οι τοιχοποιίες τους αποτελούνται απο
μεγάλες πέτρες πλακόμορφες που μαζί με άλλες μικρότερες σχηματίζουν εξωτερικά
ένα πρωτόγονο σύστημα δομής.
Στο εσωτερικό η τοιχοποιία αποτελείται απο
μικρότερα σχετικά λιθάρια ,κτισμένα «εν ξηρώ», όπως σε όλα τα δρακόσπιτα,
μεταξύ τους δε μεσολαβούν μικρές σφήνες.
Η στέγαση στα δύο αντικρυστά δρακόσπιτα
είναι τετράριχτη και αποτελείται απο ασβεστολιθικές πλάκες που εξέχουν
εσωτερικά σε κάθε στρώση απο λίγο.
Οι «εμφορικές στρώσεις» των λίθων δεν είναι
οριζόντιες αλλά έχουν κάποια κλίση για τα νερά της βροχής. Το σύστημα δόμησης
καλείται εμφορικό ή εκφορικό.
Το μεσαίο δρακόσπιτο έχει τετράγωνη κάτοψη
και κάθε πλευρά έχει εσωτερική διάσταση 4 μέτρα,
το πάχος τών τοίχων είναι 1,05μ.
Στις τέσσερεις εσωτερικές γωνίες σε ύψος
1,05μ υπάρχουν πλάκες υπό μορφήν ραφιών , παρατηρείται δε στο εσωτερικό μέρος
των ραφιών μια ελαφριά χαραματιά σαν λούκι που ισως χρησίμευε γιά την αποροή
κάποιων υγρών. Αυτό μάλιστα συμβάλλει στην υπόθεση πως οι κάτοικοι των
δρακόσπιτων είχαν και ποιμενικές ασχολίες.
Η στέγαση του δρακόσπιτου αυτού παρουσιάζει εσωτερικά κολουρο-κωνική μορφή,
αποτελείται δε απο ισόδομες ομόκεντρες
στρώσεις, απο μισοπελεκημένα λιθάρια-θολίτες που έχουν στην εσωτερική τους
πλευρά κυκλική διαμόρφωση.
Και στην περίπτωση αυτή εφαρμόστηκε το
σύστημα προεξοχής σε πέντε στρώσεις.
Ισως κάποτε υπήρχε και έκτη που πάνω της
στηριζόταν το λιθάρι-καπάκι που σκέπαζε το οπαίον.
.
Οι γνώμες και οι απόψεις για την χρήση, τη
λειτουργία και χρονολογία κατασκευής
τους ποικίλλουν και κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες Ελλήνων και
ξένων ερευνητών.
Ο Aug.Baumeister και ο Girard τα θεωρούν ως
παγανιστικά θρησκευτικά μνημεία,ενώ ο G.Bursian
υποστήριζε
ότι το συγκρότημα είναι αφιερωμένο στην τριάδα Δήμητρα-Κόρη-Κάλυμνο ή
Απόλλωνα-Αρτέμιδα-Λητώ.
Ο Lois Lacroix θεωρεί ότι τα κτίσματα έκρυβαν κάποιο θησαυρό,ενώ άλλοι ερευνητές
υποστηρίζουν ότι ήταν κατοικίες λατόμων.
Εκτός όμως απο τα δρακόσπιτα η περιοχή των
Στύρων έχει και άλλα ιστορικά αξιοθέατα.
Μετά την «Πάλλη Λάκκα» ακολουθούμε το
μονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή του Αη Νικόλα του βουνού Κλιόσι.
Η διαδρομή αυτή είναι ένας παράδεισος γιά
τους περιπατητές και τους λάτρεις του οικοτουρισμού.
Στην πορεία συναντάμε λατομεία ,γνωστά απο
την αρχαιότητα για την άριστη ποιότητα μαρμάρου (Στυρία λίθος).
Κίονες και ογκόλιθοι ειναι διάσπαρτοι,
μάρτυρες αλλοτινών εποχών.
Φτάνοντας στην κορυφή αντικρύζουμε τα
κυκλώπεια αγκωνάρια που σχηματίζουν την πύλη του δρυοπικού κάστρου να φαντάζουν
με μεγαλοπρέπεια πάνω από το χωριό.
Εκει υπάρχουν απομεινάρια του προϊστορικού
δρυοπικού αλλά και του μεσαιωνικού κάστρου.
Τα μεσαιωνικά ερείπια ανήκουν στο φραγκικό
κάστρο Αρμενα- Larmena- και είναι παραφθορά του
παλαιοτέρου άρμενα, άρμενον.
Το κάστρο κτίσθηκε πιθανότατα στις αρχές
του 13ου αι, μετά τη φραγκική κατάκτηση.
Το 1276 το κατέλαβε ο σύμμαχος τών
βυζαντινών Λομβαρδός ιππότης Λικάριος.
Σε
μια εσοχή του βράχου κάτω απο το τείχος βρίσκεται ο σπηλαιώδης ναός του
Αγ.Νικολάου.
Απ’αυτή τη θέση η θέα του κάμπου και του
Ευβοϊκου κόλπου μαγεύει.
Μεσα στο κάστρο βρίσκεται και το Βυζαντινό
εκκλησάκι τής Παναγιάς.
Ευτυχώς τα μνημεία παραμένουν αλώβητα απο
την ανθρώπινη παρέμβαση καθώς η διάνοιξη δρόμων και η άσφαλτος δέν τα έχει
αγγίξει.
Η εναλλαγή των παραστάσεων αποζημιώνει τον
περιπατητή που αποζητά την αφορμή να βρεθεί μακριά απο την πολύβουη πόλη.
Επιστέφοντας στο χωριό συνεχίζουμε την
πορεία μας νότια.
Περνάμε απο το χωριό Κάψαλα και στρίβουμε
δεξιά πρός Νημποριό. Μετά απο τρία χιλιόμετρα
αφήνουμε
το αυτοκίνητο και προχωρούμε βορειοδυτικά.
Αφου περάσουμε τις πέτρινες μάντρες
συναντάμε τρία ερειπωμένα καλύβια και ένα πέτρινο αλώνι.
Ακριβώς από κάτω βρίσκεται το δρακόσπιτο
γνωστό με το όνομα «Πύργος Νημποριού».
Σύμφωνα με τον κ.Θ.Σκούρα το δρακόσπιτο
αυτό πρέπει να ήταν το πιο καλοφτιαγμένο γιατί οι ογκόλιθοι που έχουν
χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή του είναι σχεδόν όλοι πολύ καλά λαξευμένοι και οι
περισσότεροι σχεδόν ισομεγέθεις.
Ολόκληρη η στέγη έχει καταπέσει στό
εσωτερικό. Πιο ψηλά από τους πεσμένους λίθους της στέγης βρίσκεται μια μεγάλη
λεκάνη με στόμιο απορροής και είναι ανεστραμμένη
Κάτω από το δρακόσπιτο δεσπόζει ο κόλπος
του Νημποριού πεντακάθαρη παραλία και ταβερνάκια που στη σκιά τους γεύεσαι
φρέσκο ψάρι και ντόπιο κρασί.
Αγναντεύοντας τη θάλασσα το γαλάζιο του
Ευβοϊκου ερωτοτροπεί με το πράσινο της γής προσφέροντας εικόνες μοναδικές.
Και όταν ο ήλιος χάνεται πίσω απ’τα βουνά
της Αττικής το κελάηδημα του κότσυφα γεμίζει την ψυχή μελωδίες ουράνιες.
Επιστρέφοντας στον κεντρικό δρόμο,δύο χλμ
από τα Κάψαλα πρός Κάρυστο στά αριστερά του δρόμου υπάρχει ταμπέλα με την
ένδειξη «Δρακόσπιτο».
Πρόκειται για το Δρακόσπιτο Λιμικό,το
οποίο έχει την πιο εύκολη πρόσβαση απ’όλα καθώς απέχει μόλις δέκα μέτρα από τον
δρόμο.
Εχει μεγάλες διαστάσεις 7,65 Χ 6,25μ και
διακρίνονται ακόμα οι εκφορικές στρώσεις των κυκλώπειων λίθων που το στεγάζουν.
Ενδιαφέρον προκαλεί η επιβλητική του πύλη
που αποτελείται απο τρείς τεράστιες πέτρες
Σήμερα ένα τμήμα του έχουν στεγάσει με
κορμούς δέντρων πλακόπετρες και χώμα και περιοδικά χρησιμοποιείτο για την
σταύλιση ζώων.
Μετά απο δυο χιλιόμετρα ξεκινά ο δρόμος
πρός τον οικισμό «Πόρτο Λάφια».
Η θέα μαγευτική, σε προκαλεί να ταξιδεύσεις
με το νού, ν’αφήσεις τη ματιά σου ελεύθερη να χορτάσει Ελλάδα.
Εκεί ακριβώς,πάνω στο δρόμο,σε υψόμετρο
410μ. σύμφωνα πάντα με τον Θ.Σκούρα προχωράμε ΝΑ μέσα στη ρεματιά .
Η θέση στην τοπική αρβανίτικη διάλεκτο
λέγεται «Κούρθεα» που σημαίνει παγίδα για πουλιά. Εδώ πιθανολογείται ότι είναι
η ιστορική τοποθεσία «Διακόφτι» που ο Κριεζώτης την άνοιξη του 1823 έδωσε
νικηφόρα μάχη με τους Τούρκους τής
Καρύστου.
Στην κατηφοριά μέσα στο ρέμα υπάρχουν δύο
δρακόσπιτα . Η ονομασία τους είναι Κούρθεα Δραγκό είναι δε ορατό
μόνο το ένα. Το οικοδόμημα βρίσκεται θαμμένο στο έδαφος,δημιούργημα μιας άλλης
εποχής ,με την επιβλητική του πύλη αθέατη, κρατά κρυμμένα τα μυστικά του.
Τό ταξίδι μας συνεχίζεται πρός την Κάρυστο.Στην πορεία μας
συναντάμε την κεντρική διασταύρωση του
Μαρμαρίου που μας προκαλεί να κάνουμε μία βόλτα στα γύρω χωριά .
Αξίζει τον κοπο,πηγαίνετε και δε θα χάσετε.
Στο γραφικό Μαρμάρι η ησυχία είναι δεδομένη
και μια στάση στα καταστήματα της παραλίας θά σας ξεκουράσει και θα
ανασυγκροτήσει τίς δυνάμεις σας γιατί τώρα αρχίζουν τα δύσκολα.
Ο δρόμος πρός την Κάρυστο μάς χαρίζει
απλόχερα εικόνες ονειρικές.
Η θέα του υγρού στοιχείου,το νησιωτικό
σύμπλεγμα των Πεταλιών,το παιχνίδισμα της σκιάς και του φωτός αναδεικνύουν το
μεγαλείο της φύσης.
Φθάνοντας στην πόλη εντύπωση δημιουργεί το
νεοκλασσικό κτίριο του Δημαρχείου.
Κάνοντας μια βόλτα στην παραλία βρισκόμαστε
μπροστά στο Μπούρτζι,το μεσαιωνικό κάστρο που βρίσκεται πάνω στον
κεντρικό δρόμο,πραγματικό στολίδι.
Κάθε καλοκαίρι το Μπούρτζι παίρνει
ζωή,διάφορες εκδηλώσεις λαμβάνουν μέρος ,όπως εκθέσεις
ζωγραφικής,φωτογραφίας,γλυπτικής,μουσικά και θεατρικά δρώμενα.
Απέναντι από το κάστρο είναι το Γιοκάλειο
Ιδρυμα που περιλαμβάνει μουσείο ,θέατρο και βιβλιοθήκη.
Στο μουσείο εκτίθενται ευρήματα από τις
ανασκαφές στα Δρακόσπιτα του καθηγητή Ν.Μουτσοπουλου καθώς και άλλα που
μαρτυρούν την ιστορία της περιοχής.
Πάνω από την Κάρυστο δεσπόζει με
μεγαλοπρέπεια το ενετικό κάστρο το CASTELLO ROSSO.
Το δέος που αποπνέει σε προκαλεί να το
επισκεφθείς,να το θαυμάσεις και να αφήσεις την φαντασία σου να ταξιδέψει στο
παρελθόν σε εποχές παραμυθένιες.
Κάτω από το κάστρο βρίσκεται το γραφικό
χωριουδάκι Μύλοι απ’όπου ξεκινά ένα μονοπάτι που μάς οδηγεί στην πλαγιά της
Οχης και μετά απο σαράντα λεπτά πορείας σε υψόμετρο 650μ φτάνουμε στους
Κύλινδρους.
Η τοποθεσία έχει πάρει την ονομασία της
απ’τους τεράστιους κίονες μήκους δώδεκα μέτρων που κείτονται σκορπισμένοι κοντα
στα σημεία εξόρυξης και ανήκουν στη ρωμαϊκή περίοδο.
Τελικός μας προορισμός είναι η κορυφή του
βουνού όπου σε υψόμετρο 1400μ βρίσκεται το Δρακόσπιτο της Οχης.
Παίρνοντας τον παραλιακό δρόμο της Καρύστου
κατευθυνόμαστε ανατολικά, περνάμε τα χωριά Αετός και Μετόχι για να συναντήσουμε
τη μικρή ξύλινη πινακίδα που μας οδηγεί στο καταφύγιο.
Η αποσταση απο τη δημοσιά ώς το καταφύγιο
είναι 10χλμ χωμάτινης διαδρομής.
Οσο πλησιάζουμε το κρύο γίνεται όλο και πιο
τσουχτερό. Τα καιρικά φαινόμενα στην Οχη είναι έντονα και τις περισσότερες
ημέρες του χρόνου η κορυφή της είναι κρυμμένη μέσα στα σύννεφα.
Είναι χαρακτηριστικό αυτό που λενε οι
ντόπιοι : Ρωτάς το βουνό να ανέβω? Και σου λέει : Oχι!!!
Ο δρόμος μας τελειώνει στο καταφύγιο δίπλα
στο καστανοδάσος.
Ο καστανόλογγος είναι ζωντανό μνημείο της
φύσης και όταν κατακλύζεται από την ομίχλη συνθέτει πίνακα ζωγραφικής.
Η πορεία μας ξεκινά από το μονοπάτι που
βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του καταφυγίου.
Η διαδρομή είναι ανηφορική και κατά τη
διάρκεια της ανάβασης ακολουθούμε τις
σωρούς από πέτρες που οριοθετούν το μονοπάτι.
Μετά από μία ώρα αντικρύζουμε το μοναστήρι
του Προφήτη Ηλία με την εκκλησία και τα τέσσερα κελιά του.
Η μονή βρίσκεται ανάμεσα σε πελώριους
βράχους και κατασκευαστικά μιμείται το
σύστημα δόμησης των Δρακόσπιτων.
Σε απόσταση 200μ βόρεια απο τη μονή του
Προφήτη Ηλία σχηματίζεται ένα μικρό ανεμοδαρμένο πλάτωμα.
Εδώ στα 1400μ δεν φυτρώνει τίποτα, μόνο
τσάι του βουνού και αγριόχορτα.
Στη βορειοδυτική πλευρά του πλατώματος έχει
θεμελειωθεί το αρχαίο πλατυμέτωπο κτίσμα γνωστό με το όνομα «Το σπίτι του
δράκου».
Οπως σε όλα τα δρακόσπιτα έτσι και γι’αυτό
πλέκονται ένα σωρό παραμύθια.
Η κάτοψη του κτίσματος είναι ένας
ορθογώνιος χώρος που έχει εσωτερικές διαστάσεις 4,83-4,87 Χ 9,80-9,84μ. Το
πάχος της τοιχοποιίας είναι 1,40μ.
Η είσοδος βρίσκεται στη μεσημβρινή πλευρά
με δύο φωτιστικά ανοίγματα εκατέρωθεν.
Χαρακτηριστικό είναι το τρίλιθο της εισόδου
που αποτελείται απο δύο μονολιθικές παραστάδες με πλάτος ανοίγματος 1,25μ και
ύψος απο τη σημερινή στάθμη του δαπέδου 2,00μ.
Τη θέση του υπέρθυρου κατέχουν δύο
πλακόπετρες που σκεπάζουν τη θύρα,έτσι ώστε να σχηματίζεται η μορφή ενός Π.
Γενικά η κατασκευή είναι προσεγμένη και το
ταίριασμα τών λιθαριών αξιοθαύμαστο, μερικά δε από αυτά έχουν κυκλώπειες
διαστάσεις όπως το λιθάρι που σκεπάζει τη θύρα και εξέχει στο εσωτερικό του
κτίσματος ώς πρόβολος με διαστάσεις 4,00Χ2,05Χ0,30μ.
Η κατασκευή αυτή θεωρείται άθλος άν λάβόυμε
υπ΄όψιν τά πενιχρά μέσα της εποχής εκείνης, πώς πελεκήθηκε και τοποθετήθηκε με
τόση τέχνη ο πέτρινος όγκος σε τέτοιο υψόμετρο.
Το σίγουρο είναι ότι προϋποθέτει γνώση και
εμπειρία σε τέτοιου είδους κατασκευές.
Το σύστημα στέγασης είναι και εδώ το εκφορικό.
Η ανασκαφή που έγινε το καλοκαίρι του 1959
στο Δρακόσπιτο απο τον καθηγητή του Α.Π.Θ.
κ. Ν.Μουτσόπουλο έφερε στο φώς χρήσιμα στοιχεία για τη χρονολόγηση και τη
λειτουργία του.
Κάτω από τις αναποδογυρισμέμες πλάκες του
δαπέδου βρέθηκαν όστρακα αγγείων διαφόρων εποχών αγγεία ,τεμάχια απανθρακωμένων
ξύλων και οστά ζώων,αυτό είναι μιά απόδειξη ότι το κτίσμα ήταν ιερό.
Ένας ναός που για τη λειτουργία του έχουν
ήδη γραφτεί πολλές απόψεις αλλιώς δέν θα μπορουσε να δικαιολογηθεί το πλήθος
των αφιερωμάτων
άλλωστε διαφέρει η κατασκευή του έντονα από
τα άλλα παρόμοια κτίσματα της ευρύτερης περιοχής.
Κτισμένο από το γειτονικό υλικό του βουνού
με την πάροδο χιλιάδων χρόνων έχει αφομοιωθεί
με
το περιβάλλον.
Το 1998 κυκλοφόρησε το φωτογραφικό λεύκωμα
του Βασίλη Καλαλούγκα «ΣΤΑ ΣΕΝΤΙΑ ΤΩΝ ΔΡΑΚΩΝ» απο τις εκδόσεις
Ε.Τζαφέρη.
Ειναι ένα εικαστικό οδοιπορικό σε
ασπρόμαυρους τόνους για τα μεγαλιθικά μνημεία της Εύβοιας, τα Δρακόσπιτα, που
μας πηγαίνει πίσω στο χρόνο και μας ταξιδεύει με το νού στο ομιχλώδες παρελθόν
του νησιού, γραμμένο γλαφυρά σε τρείς γλώσσες με την υπογραφή του επίτιμου
γενικού διευθυντή του ΥΠ.ΠΟ συγγραφέα Κου. Νίκου Ζωρογιαννίδη.
Ο πρώτος που επισκέφθηκε το Δρακόσπιτο της
Όχης ήταν ο Hawkins το 1797 και αναφέρει πως επρόκειτο για αρχαίο ναό.
Το ιδιο υποστηρίζει λίγο αργότερα και ο H.N.Urlichs, ο
οποίος θεωρεί ότι πρόκειται για το ναό της Τελείας Ηρας
Σύμφωνα λοιπόν με τους ιστορικούς το Δρακόσπιτο κτίστηκε απο τους Πελασγούς ή τους
Δρύοπες που ήταν απο τους πρώτους κατοίκους της περιοχής και το αφιέρωσαν στο
Δία και την Τελεία Ηρα.
Εκεί κατά τον Παυσανία γιόρταζαν την τελετή
του ιερού γάμου.
Στη θέα του μας κατακλύζουν αμέτρητα
συναισθήματα και απορίες.
Πάνω απ’όλα θαυμασμός για την τελειότητα
κατασκευής του καθώς οι πελώριοι ογκόλιθοι που το αποτελούν είναι τέλεια
ταιριασμένοι μεταξύ τους, ώστε το τελικό αποτέλεσμα απο ευθείες και γωνίες να
συνθέτει ένα θαυμάσιο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα.
O ήλιος γέρνει πρός τη δύση του και πρέπει να πάρουμε το δρόμο της
επιστροφής,
γεμάτοι
ευχάριστα συναισθήματα,η επαφή με τη φύση,το δέος για τα μεγαλιθικά
μνημεία, οι αναπάντητες μέχρι σήμερα απορίες για την κατασκευή,τη χρονολόγηση
και τη χρήση τουςμας οδηγούν στο συμπέρασμα:
« Οποιοι κι αν τα’χτισαν
ποιός ξέρει πότε και γιατί
είναι κληρονομιά μας.
Δείγματα του πολιτισμού μας»
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Θ.Ι.Σκούρας «Τα Δρακόσπιτα της Εύβοιας» εκδόσεις Σύγχρονος
Τύπος 1991.
Ν.Μουτσόπουλος «Τα
Δρακόσπιτα της ΝΔ Εύβοιας» επιστημονική επετηρίδα Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ.
Τόμος Η΄ 1982.
Επαμ.Βρανόπουλος «Το Δρακόσπιτο της Οχης», ΑΕΜ,τόμ.ΚΒ΄Αθήνα
Β.Καλαλούγκας «Στά Σέντια των Δράκων» τρίγλωσσο φωτογραφικό
λεύκωμα,εκδόσεις Ε.Τζαφέρη 1998
----------
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Οξυγονο»
εικόνες από τις χώρες του κόσμου, τεύχος 17-- Μάιος 2001
---
Τον Ιούλιο του 2009 έλαβε χώρα στα Στύρα το πρώτο Διεθνές Συμπόσιο
-ΣΤΥΡΙΑ ΓΑΙΑ- Η οργάνωση του Συμποσίου έγινε από τον Δήμο Στυρέων και το
Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Τα θέματα του συμποσίου κάλυψαν από την Παλαιολιθική
μέχρι την Βυζαντινή εποχή. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε για τα Δρακόσπιτα και τα
Αρχαία λατομεία. Έλαβαν μέρος εικοσιένας σημαντικοί επιστήμονες απο την Ελλάδα
και το εξωτερικό. Ήταν το πρώτο ουσιαστικο βήμα για την ανάδειξη των αρχαιολογικών
χώρων της Καρυστίας.
Φωτογραφία :Βασίλης Καλαλούγκας,
Κείμενα: Μιχάλης Καλαλούγκας
